Hallo allemaal!
Ik ben Tomás en ik ben al een tijdje bezig met het leren van Zweeds. Deze site is daarbij zeer hulpvol! Nu heb ik twee redelijk korte vragen:
1. In de zin 'Hon talar tydligt.' en in 'Hon är tydligen sjuk.' is twee keer een bijwoordsvorm van 'tydlig', maar wanneer gebruik je nu 'tydligt' en wanneer 'tydligen'?
2. Moet je zeggen: 'Lär dig stava' of 'lär dig att stava'?
Ik hoop dat iemand mij een antwoord kan geven op deze vragen.
Offline
Dat zijn subtiele vragen, Tomás.
1. Nee, "tydligt" is inderdaad de bijwoordsvorm van tydlig ("duidelijk"), maar "tydligen" is een ander woord ("blijkbaar", "kennelijk") dat niet op een regelmatige manier gevormd is uit het adjectief "tydlig". Net als "duidelijk" en "duiden" in het Nederlands ook niet heel direct van elkaar zijn afgeleid.
In het tweede geval betekent het dus wat anders als je zou zeggen "hon är tydligt sjuk". Het is grammaticaal correct, maar de betekenis is vreemd, net alsof je ook "onduidelijk ziek" zou kunnen zijn. Je kunt wel zeggen: "Det är tydligt att hon är sjuk" of "Ordet är tydligt läsligt".
2. Ik weet het niet helemaal zeker, maar "lär dig att stava" lijkt me correct. Er zijn in het Zweeds maar een paar hulpwerkwoorden waar je geen "att" bij nodig hebt, zoals in "jag vill stava" (vilja, ska, måste en nog een paar). Maar in spreektaal laat men "att" wel eens weg in dit soort zinnen, hoewel het een beetje raar is om zulk slordig taalgebruik te bezigen terwijl je iemand aan het verwijten bent dat hij zo slecht spelt.
Offline
2. Moet je zeggen: 'Lär dig stava' of 'lär dig att stava'?
Ik denk dat "lär dig att stava" altijd korrekt is, maar "lär dig stava" komt steeds vaker voor, en tenminsten op mijn universiteit zeggen ze niets daartegen. Dat is gewoon de "uitvikkeling"...
Offline
AnjaA schreef:
"uitvikkeling"...
Ik denk dat het woord dat je zoekt "ontwikkeling" is
Offline
Bedankt Pieter. Ik was een beetje moe...
Offline
hankwang schreef:
1. Nee, "tydligt" is inderdaad de bijwoordsvorm van tydlig ("duidelijk"), maar "tydligen" is een ander woord ("blijkbaar", "kennelijk") dat niet op een regelmatige manier gevormd is uit het adjectief "tydlig". Net als "duidelijk" en "duiden" in het Nederlands ook niet heel direct van elkaar zijn afgeleid.
Allereerst bedankt voor de antwoorden. Verder: ooit heb ik ergens (ik weet niet meer waar ) gelezen dat een aantal woorden op -ig als uitgang -en of -tvis kunnen krijgen. Zo zou "daglig" dan "dagligen" worden. Is het dan zo dat "daglig" het adjectief is en "dagligen" het bijwoord? En is "tydligen" dan niet op dezelfde manier van "tydlig" afgeleid als "dagligen" van "daglig"?
Offline
Nu je het zegt, inderdaad. Net als bij "tydligt" is er een nuanceverschil hoe je het gebruikt.
*"Hon talar tydligt" - "tydligt" slaat op het werkwoord
*"Tydligen talade hon" - "tydligen" slaat op het feit dat zij praatte (dat is de mening van de schrijver van deze zin). Dit is een zogenaamd "satsadverb", dat op de hele zin slaat in plaats van op een deel van de zin.
Er zijn een paar woorden waar zowel "-igen" als "-igtvis" kan:
* möjligen/möjligtvis
* vanligen/vanligtvis
* troligen/troligtvis
Maar de uitgang "-igen" is veel gebruikelijker dan "-igtvis". De enige andere -igtvis-woorden in Ordbok Lagom zijn: "beklagligtvis", "lyckligtvis", "naturligtvis" en "nödvändigtvis".
Offline
dat is er een grote verschil tussen de uitgangen -lig(t) en -ligen. -lig(t) (-t is daar als het een -det-word is) is een adjektiv, -ligt (dan altijd met -t) is een 'sättsadverb'... een -ligen is zoals jij zegt, Hankwang, een 'satsadverb'
Offline