Ja oké, maar als je ze wilt zeggen... dan is het handiger om specifiek te zijn.
Offline
Maar Jules, snap je het echt niet?
Voor een Zweed is het net zo duidelijk met "å", "ä" en "ö", als met willekeurige andere letter uit het alfabet. Deze letters heten echt zo, en NIKS anders!! Hoe noem jij de "a" de "i" en de "m" in het Nederlands? a-nietcorona? I-met stipje? M-konstipita? Nee, gewoon: a, i en m denk ik toch??? Het is namelijk net zo'n zinloze vraag.
Offline
Nee, dat is het niet... want bij de å staat er een heel ander teken op en het is moeilijk te onderscheiden of je daarmee een å of een oo (of zelfs een aa) bedoeld... Dus sorry hoor dat ik weer dom doe volgens jullie...
Offline
Nu ben ik weer hier...
Jules, je moet naar lieven en pix luisteren. Geen Zweed wil je begrijpen als je a-korona, a-omljud of o-omljud zegt. Om specifiek te zijn moet je å, ä en ö (de klanken) zeggen. Å, ä en ö hebben een heel andere status in het Zweeds dan in het Duits. Ze zijn geen muurbloempjes voor a en o die maar enkele keren mogen dansen. Helemaal niet! Wanneer heb je aa of oo in plaats van å ontmoet? In Zweden hebt man aa in å, ae in ä en oe in ö verandert in de 15/16e eeuw (min of meer). Ik geloof dat de Vasabibel (de bijbel van koning Gustav Vasa) introduceerde deze letters. Dit boek is een wichtige "grenz" tussen "oude" en "nieuwe" Zweeds en is in 1541 uitgegeven. Wat voor boeken lees je?
In Denemarken en Norwegen is de veranderung later geintroduceerd (in de 20e eeuw) en in het Deens zeg man soms bolle-å voor å. Maar in het Zweeds NOIT!
De enige situatie wanneer je de uitspraak van losse letters moet weten is als je mondeling een woord wilt spellen. Daarvoor heb je ook een spelalfabet (Bokstavering op Wikipedia), bijvoorbeeld Åke, Ärlig, Östen. Wat trouwens belangrijker is: Ivar - Urban - Yngve, want voor een niet-Zweed is de Y moeilijk te onderscheiden van I en U.
Offline
Bedankt åsa, maar van die bijbel heb ik nog nooit gehoord!
Hankwang, wat ik nu lees bij jou is wat ik bedoel: als je het woord gaat spellen in het Zweeds. Ik zal een snel op die link drukken!!
P.S., ik kan geen afscheidsgroet meer intypen (die komt er dan niet te staan)... is dat expres gedaan (wat ik al vermoed )...
Offline
Ik heb nog een vraag over een zin:
Björnparken är kanske mest känd om björn, men också loar, vargar och järvar.
Klopt het gebruik van het woordje om??
Jules.
Offline
Maar ja, dan moet je ook de rest van het Zweedse spelalfabet leren. En er zijn bijster weinig Zweden die het kennen. Alle Zweden kennen daarentegen het alfabet. Het spelalfabet kan zeker handig zijn, maar handiger is het om aan je uitspraak en luistervaardigheid te werken.
(De meesten noemen gewoon een willekeurige voorwerp beginnend met die letter die ze willen spellen - eigenlijk net zoals je in Nederland doet als je het niet weet).
In de communicatie met een Zweed heb je meestal niet zo veel last van een evt. verwarring tussen een "oo" en een "å". "Oo" wordt gewoon "oe-oe" uitgesproken op zijn Zweeds, "aa" als "a-a", en "å" als "å".
Als je nou toevallig met iemand praat die toevallig zowel Nederlands als Zweeds spreekt, en het niet uit het samenhang te halen is over welke taal jullie spreken zou ik heel simpel de omschrijvingen "een Zweedse å" en "een Nederlandse oo" gebruiken.
En wat IK nou niet begrijp - wat bedoel je nou met de zinsnede "want bij de å staat er een heel ander teken op en het is moeilijk te onderscheiden of je daarmee een å of een oo (of zelfs een aa) bedoeld" (d/t-foutje, trouwens)?
Hieruit concludeer ik dat je het toch echt nog niet begrepen hebt.
Daarom nog een keer:
In het Zweeds is het eenduidig: je hebt een letters voor elke klank: Bijvoorbeeld dus "a", "o "en "å", waarbij een "o" in andere landen vaak wordt uitgesproken als een Zweedse "å". In andere landen moet men daarom ook vaak "u" of "oe" of iets dergelijks gebruiken, waar een Zweed "o" schrijft. En dan heb je ook nog een Zweedse "u" - en de Nederlandse uitspraak daarvan is nagenoeg hetzelfde als de Zweedse. Een gekke is "y" - want dat is qua uitspraak een mengsel van "u" en "i".
Bij de medeklinkers is het niet zo eenduidig, maar dat doen we een andere keer
Offline
Björnparken (i Orsa antar jag?) är kanske mest känd för sina björnar, lodjur, vargar och järvar.
Toen ik er vorige jaar was, liep er zelfs een "räv" lustig rond eten te bedelen van de toeristen
Eerst iets over de uitspraak van de letters, dat weet ik allemaal heel goed (ik daar een heel boek over met audiocd), maar ik wist niet dat als je het over de 'o' hebt, je die als 'oe' uitspreekt als je een woord spelt, dus vandaar mijn conclusie over de å en o... Dat is nu wel begrijpelijk toch??
Over Björnparken, bedankt AK dat je me nog met zo'n dingen wil helpen!! Ik ben er nog nooit geweest maar lijkt me wel leuk... een räv is toch een vos?!
Op de Zweedse wikipedia stond zelfs dat er tijgers waren in dat park??!
Jules.
Offline
Ik heb weer een proefwerk gemaakt, waarbij ik over een aantal zinnen twijfel (van de 35 geloof ik). Zou iemand mij weer alstublieft willen helpen?!
1 Dan ga ik ontbijten ...
1 Då går jag äta frukost ...
2 Vervolgens kijk ik televisie tot (= till) 10 uur ...
2 Sen tittar jag på TV till tio ...
3 De koning verontschuldigt zich naar de bevolking.
3 Kungen ursäktar sig till befolkning.
4 De dochters en zonen van Max, waarnaast ik sta, nemen de trein van half acht naar huis.
4 Max döttrar och söner, (som) jag står bredvid, tar tåget ...van half acht...?? hem.
5 Hij gaat 's avonds gewoonlijk uit eten in de stad.
5 Han brukar gå på restaurang i staden.
Jules.
Laatst bewerkt door Jules Beelen (2008-02-24 21:23:07)
Offline
dit bedoelde ik laatst dus Jules! je hoeft niet meteen nog een bericht te posten als er niet meteen geantwoord wordt op jouw vraagjes!
[edit:er mist een bericht hierboven - Han-Kwang]
Laatst bewerkt door hankwang (2008-02-26 09:05:07)
Nee, dat weet ik, maar ik heb al sinds vrijdag ofzo een paar zinnen gepost en daar reageert niemand gewoon op... Het zijn er dit keer maar een paar...
Jules.
Offline
Jules, ik ben nog maar nieuw op dit forum, maar ik zal me meteen als muggenzifter kenbaar maken: "vrijdag ofzo", is dat een andere benaming voor "zondag" ? En kan "een paar" ook "vijf" betekenen" ? Let toch op dat je -bewonderenswaardige - volharding geen irritatie gaat opwekken.
Offline
Wat doe ik toch allemaal fout??
Ik zag dat er wel op allemaal andere oudere zinnen gereageerd werd, maar niet op deze, alhoewel dit er ook al een paar dagen staat...
Ik vraag alleen maar wat zinnen, waar volgens mij, dit forum ook voor is. In de afgelopen weken heb ik ook over andere dingen iets gevraagd, zoals over 'jongerentaal' en 'dialecten' wat helemaal niet meteen iets te maken heeft met het goed schrijven van het rikssvenska.
Jules.
Laatst bewerkt door Jules Beelen (2008-02-26 07:28:20)
Offline
Beste Jules, ik vind niet dat je vanalles fout doet. Ik vind zelfs dat je heel goed bezig bent met je studie Zweeds.
Maar misschien zou je kunnen proberen te accepteren dat er op sommige vragen nooit een antwoord komt. Een antwoord kun je namelijk niet opeisen van dit forum, wat bestaat uit allemaal Zweedse/Nederlandse taalliefhebbers, die misschien geen antwoord weten of geen tijd hebben.
Ik heb zelf ook wel een aantal onbeantwoordde vragen liggen en die heb ik dan op een andere manier moeten oplossen.
Offline
Hai Margo,
je stelt me zeer gerust!! Thanx!!
Ik heb ook op msn een aantal Zweedse jongens, die mij hopelijk hiermee kunnen helpen!!
Jules.
Offline
Hoi allemaal,
Ik zit de zinnen nu ook te oefenen, leuk!
Maar ik begrijp niet waarom het bij zin 4:
Han åker tåg....
en bij zin 5
Jag kör alltid bil...
is. Is dat omdat het onderwerp bij zin 5 'ik' is en ik dus steeds die ene specifieke auto neem (mijn eigen auto) en bij zin 4 niet over 1 bepaalde specifieke trein gaat, maar meerdere treinen die per dag rijden...?
en waarom is het dan bij zin 5 niet: jag kör alltid bilen..?
dank je wel!
Fijn pasen!
groetjes Petra
Offline
Ik bedoelde zin 4 en zin 5 uit het oorspronkelijke bericht (#1)
Offline
Hallo Petra,
in mijn basiscursusboek staan die zinnen zo vermeld: het zijn gewoon standaarduitdrukkingen die je moet leren:
ik rij (= zelf met de auto) naar school > jag kör bil till skolan
ik ga met de trein > jag åker tåg
ik ga met de bus > jag åker buss
Hierbij hoef je dus het woordje 'met' en trein en bus niet in de bepaalde vorm te zetten.
Jules.
Offline
lieven schreef:
ä = ei/ij
Neen, de ä hebben we in het Nederlands niet. (of het zou de Haagse ei zijn zoals in wènig )
Wèl komt er enigszins in de buurt, en dan lang aangehouden. En dan de mond nog wijder open. En geen j-geluid erbij.
Dat j-geluid MOET wel bij de y : met getuite lippen een scherpe U (vgl. Du ü) en dan een j eraan vast.
En bij de (lange) O (Nl fonetisch oe) en en (lange) U laat ik mijn leerlingen altijd een w eraan vast "denken" (maar nauwelijks uitspreken.
En: een U in het Zweeds wordt NOOIT een OE - moelijk er bij mijn leerlingen uit te ranselen.
Trouwens: de eu voor ö is (bijna) altijd goed. Maar let op: ik hoor de Zweden onze Euro (€) uitspreken als "Evro" om 'm te onderscheiden van hun öre
De eerste keer dacht ik dat ik niet goed verstaan had, toen dat 't 'n "nutter" was die zo sprak, maar ik hoor het nu vaker, en inmiddels begrijp ik ook de reden.
Europa wordt gewoon als Öropa uitgesproken. Dat Evro geldt alleen voor onze munt.
Offline
Jules Beelen schreef:
1 Då går jag äta frukost ...
Då går jag och äter frukost. (ik voel dat zo aan, maar ik zou je niet kunnen uitleggen waarom dat "och" er tussen moet.
Jules Beelen schreef:
4 Max döttrar och söner, (som) jag står bredvid, tar tåget ...van half acht...?? hem.
. . . tar halv-åtta-tåget hem.
Jules Beelen schreef:
5 Han brukar gå på restaurang i staden.
OK, maar je preekt staden (bijna altijd uit als "stan" tenzij je het uitdrukkelijk hebt over DIE stad.)
Offline
Petra schreef:
Maar ik begrijp niet waarom het bij zin 4:
Han åker tåg....
en bij zin 5
Jag kör alltid bil...
is. En waarom is het dan bij zin 5 niet: jag kör alltid bilen..?
att köra bil: een auto (zèlf) besturen.
åka tåg, buss e.d. (mee)rijden, reizen per . .
åka bil: door/met een auto gereden/gebracht worden.
Alleen de machinist mag "köra tåg" .
Waarom het "köra bil" is en niet "köra bilen" kan ik niet uitleggen, maar de Zweed zegt nu eenmaal "köra bil", "åka tåg" (in de onbepaalde vorm) etc.
Maar: "man kör bilen till verkstan" - men rijdt de/zijn auto naar de garage.
Tja . . . Zweeds is makkelijk
Offline
Jag säger själv och hör ofta: [ɛy'ru:pa], fast det riktiga uttalet är [ɛ'rupa]/[e:'ru:pa] om jag minns rätt.
Euro kan sägas antingen [ɛvru] eller [jy:ruw] (som på Engelska, alltså).
"på sta'n", eerder dan "i staden", maar ik ben hier niet totaal van overtuigd.
Trouwens heeft lieven gelijk... een ij/ei zonder tweeklank klinkt heel Zweeds.
Soms past een ondiftongeerde "ui" ook goed bij het uitspreken van "ö", maar meestal is inderdaad "eu" beter.
"te" wordt "och" in werkwoorden zoals: staan te, liggen te, zitten te... vergelijk ook:
Ik ben wezen voetballen. = Jag har varit och *fotbollat(spelat fotboll).
Jules, jag har ingen lust att rätta alla dina meningar, men här är en! "Kungen ursäktar sig till befolkning." <= befolkningen
Offline