Zweeds/Nederlands forum

ä en ö zijn inderdaad gewone klinkers uit het alfabet en moeten zo bekeken worden, ze zijn niet gegroeid uit klinkerwissels wat de betekenis is van umlaut (omljud)

wel kan je in het zweeds nog omljud tegenkomen zo bijvoorbeeld bij meervoudsvormen "en hand-två händer" - "en mus - två möss"

dit is niet standaard.
je moet ze gewoon uitspreken volgens de afgesproken klanken. dus ä ö en å,
het zijn officieel écht aparte letters met een eigen klank, vandaar.

in zeeer uitzonderlijke gevallen wordt de å nog wel eens als a-ring geschreven of phonetisch uitgesproken maar dat is echt zeldzaam

De Zweden zelf zullen niet snel in de war raken met a/ä, a/å of o/ö. Daarentegen wel met e/ä en o/å. Kijk de diverse internetfora er maar op na (brottom, vesäntlig, måtto/motto, värkligen zijn maar een paar voorbeelden van wat ik vandaag gezien heb).

Daar heb je absoluut geleik in; het was ook niet als kritiek bedoelt, maar meer om te beweizen dat a/å/ä en o/ö echt verschillende letters zijn

AnnaKarin schreef:

hierbij wil ik opmerken dat het niet zelden zo is dat een woord oorspronkelijk met ä werd geschreven en nu met e bijvoorbeeld

Een voorbeeld hiervan kwam ik twee jaar geleden tegen. Ik was toen onderweg naar een talencursus in Uppsala en bleef toen een nachtje overnachten bij een oude bekende in Helsingborg. Om de een of andere reden had ze eens een kaart van de streek bovengehaald en die kaart bleek nogal gedateerd te zijn. Het viel mij daar bij op dat Helsingborg gespeld was als Hälsingborg en dat zag er eerlijk gezegd nogal vreemd uit .

met plaarsnamen is het ook zo, dat het van uitspraak afhangen; ik kom uit Gävle en hier zegen wij ook het "ä" duidelijk in de naam Gävle, zo wij schrijven de ook met ä, maar het met e/ä is moelijk; ik weet niet dat er regels zijn... met o/å is het makkelijker; als het å-geluid kort is, is het met o geschrijven, en lang met å. Lange o is een andere geluid; dat was in duits de letter "u" is.

ja, deze regel is niet 100%, geloof ik, met blått is het zo dat het van blå komt, maar met de andere moet ik zeggen dat ik het niet weet met de woorden bråttom en mått doen de kinderen nooit richtig... een vertaling van 'mått' (als in "jag har mått dåligt) is de "perfekt" van de werkwoord "må", maar de andere 'mått' (maat) kan ik niet verklaren...

En in het Zweeds is het not-done om de letters å, ä en ö iets anders te noemen dan å, ä en ö. De meeste Zweden zullen dan ook niet eens weten waar je het over hebt als je over a-omljud (of nog erger: umlaut) begint.
Het zijn op zich zelf staande klinkers en moeten altijd zo behandeld worden - en nog minder raar dan de Nederlandse konventie van dubbel getekende klinkers oe, ie, aa etc. Of het verschil in het Nederlands tussen "ij" en "y", en het feit dat een "ij" uit twee andere bestaande letters in het alfabet bestaat, maar toch als een letter gezien moet worden.

of een Deense/Noorse "aa" ?

Volgens De Wiki (all hail!)

Þ = thorn
Ø = slashed o
Æ = ash
Ð = eth

zappy schreef:

De æ/Æ is niet typisch Scandinavisch: in het Brits kwam deze ook voor en de ae uit het Latijn/Romaanse talen werd zo ook geschreven (in de buurt van Napels kwam ik eens een bord tegen met 'Stabiæ' erop). Volgens Wikipedia is het een ligatuur.

æ/Æ als teken is niet typisch Scandinavisch en volgens Wikipedia mag je hem in het Engels zelfs nog steeds in een aantal woorden gebruiken. Het verschil is dat het in het Engels en het Latijn een ligatuur van AE is, terwijl het in het Deens en Noors een letter met een eigen plaats in het alfabet is. Het is dus als teken niet typisch Scandinavisch, maar wel een typisch scandinavische letter (en dat verschil is precies de kern van dit hele draadje).